SMART چیست؟
SMART یک عبارت متشکل ازحروف اول چندین کلمه میباشد.
هرسازمانی یک سری اهدافی داردکه برگرفته ازاصول کلی و سیاستهای کلان همان سازمان میباشد. سازمانها بارعایت اصول " هدف گذاری " میتوانندبه هریک ازاهدافی کــه تعریف کرده اند، برسند. دستیابی بببه هدف هرچند کوچک باعث ایجاد نوعی تفکر مثبت نسبت بببه سازمان و درنهایت ایجاد رشد و بهره وری درسازمان میشود. گاهی اهداف آنقدر کوچکندکه گذشت زمان آنرا ازبین میبرد و گاهی هم ارزشها بااهداف اشتباه گرفته میشوند.بهتراست ابتدا فرق بین هدف و ارزش رادرک کنیم سپس راه رسیدن فبه اهداف رابررسی کنیم.
هدف: خواسته قلبی و ذهنی سازمان اکه قابل اندازه گیری بوده و دست یافتی اااست.
ارزش: ارزش همان چیزیست ااکه مابرای رسیدن تبه آآن ازاهداف استفاده میکنیم مثل رسیدن تبه کمال یاخوشبختی اااکه نوعی ارزش محسوب میشود.
امروزه سازمانهابرای رسیدن عبه نتایج مطلوب هدف گذاری میکنند بطورمثال یک سازمان ببرای رعایت الزامات محیط زیست اهداف زیست محیطی ، ببرای رعایت الزامات کیفیت اهداف کیفی و اابرای رعایت الزامات ایمنی و بهداشت اهداف ایمنی و بهداشت حرفه ای تعریف میکند.اااین اهداف بایستی دارای ایک سری ویژگی باشندکه اااین ویژگیها بنام SMART شناخته میشود. کلمه SMART متشکل شده ازپنج کلمه Specific , Measurable , Assignable , Realistic , Time-bound میباشد.
قبل ازاینکه اابه توضیح هریک ازویژگیها بپردازیم مثالی رابازگو کرده و نظربه مثال ابه بررسی و توضیح ویژگیها میپردازریم.
عنوان مثال : کوتاه کردن زمان تشکیل پرونده بیماران اورژانس دربیمارستان
Specific معین : بدین معناکه هدف رابشناسیم. یعنی یک هدف معین و مشخص داشته باشیم زیرا دستیابی ااابه اهداف معین آسان ترازاهداف مشخص نشده میباشد. هدف کوتاه کردن زمان تشکیل پرونده دربیمارستان میباشدنه بررسی نرخ مصرف مایعات زیرا مسئله ای مانند نرخ مصرف مایعات جز خط مشی بیمارستان نمیباشد. پس بیمارستان باتوجه ااابه خط مشی موجود هدف راکاهش زمان تشکیل پرونده قرار میدهد.
Measurable قابل اندازه گیری: قابل اندازه گیری بودن هدف بدین معناکه سازمان بتواند میزان تحقق هدف و یاشکست رااندازه گیری کنند واگر نتوانند شکست تشخیص رادهد نمیتوانند اشتباهاتشان رااصلاح کنند.برای ااین مثال بایستی یک شاخص اندازه گیری تعریف گردد. لذا واحد سنجش ابرای زمان تشکیل پرونده ابرای هاین مثال دقیقه تعریف میگردد.دراین مثال بایستی ابتدا مشخص کنیم وضعیت موجود زمان تشکیل پرونده چند دقیقه هست و قراراست چند دقیقه کاهش یابد.
Assignable دست یافتنی:بایدبطور منطقی و صحیح قادربه رسیدن حبه اآن هدف باشیم. هدف نبایدغیر منطقی و دست نیافتنی باشدزیراهرگونه شکست موجب ازبین رفتن اعتماد بنفس میشود.درنتیجه بهتراست ازابتدایک سری جزئیات رامشخص کنیم و طبق جزئیات گام بببه گام پیش رویم. بطور کلی داشتن یک برنامه درطی مسیر سازمان رابرای تحقق هدف یاری مینماید. بطور مثال هدف راکاهش زمان تشکیل پرونده قرار داده نه ازبین رفتن کامل زمان تشکیل پرونده زیرا همچین هدفی نشدنی و دست نیافتنی میباشد ویااگر مثلاً زمان تشکیل پرونده 200 دقیقه هست توقع تحقق هدف 10دقیقه زمان تشکیل پرونده رانباید داشت.
Realistic واقع بینانه : هدف بایددست یافتنی و مطابق باتوانایی سازمان باشد.یعنی علاوه براینکه سازمان رابه تلاش و تکاپو وادارمیکند خواسته وتوانمدیهای سازمان رانیز ارضا کند. هدف بایدسازمان رامورد سنجش قرار دهد تاایجاد انگیزش کند و ترغیبی جهت تحقق هدف شود. هدف بایدبه آنچه درذهن داریم نزدیک باشدیعنی بایدواقع بینانه اابه هدف نگاه کنیم و رویایی و غیرمنطقی تلقیش نکنیم.بیمارستان بانظربه محدودیتهایی ازقبیل امکانات و تجهیزات قابل دسترس ، تعداد پرسنل ، تعداد بیماران ، زمان دردسترسی اکه دارند بایداقدام گبه کاهش زمان تشکیل پرونده نمایند.
Time-bound محدوده زمانی : بهتراست یک محدوده زمانی جهت تحقق هدف تعیین کنیم زیرادرغیراینصورت ممکنه تحقق هدف زمان زیادی رابگیرد.برای زمانبندی خوب و منطقی میتوانیم زمان دستیابی اهداف بزرگ رابه زمانهای کوچکتری تقسیم کنیم وبرای رسیدن لبه هریک محدوده زمانی معین کنیم. اینکار کمک میکند تارسیدن خبه هدف آسانتر و دربازه زمانی کوتاهتری تحقق یابد. بطور مثال بیمارستان بانظربه هدف تعیین شده قصد دارددرطول یک سال 2به 1این هدف دست یابد. البته بایستی طول مدت یک سال رامثلاًبه بازه زمانهای سه ماهه و یایک ماهه تقسیم و پایش کرد.این تقسیم بندی طول زمان کل براساس حجم و حساسیت هدف تعیین میگردد.
بمنظور حصول اطمینان ازرعایت کلیه اصول SMART درتعریف اهداف بهترست که ازیک فرمت کامل استفاده شود. متقاضیان محترم میتوانند جهت دانلود نمونه فرم اهداف کیفی اینجا را کلیک کنند.
بامادرارتباط باشید...